Таджикско-русский словарь. 2011.
мумкин — [ممکن] а 1. имконпазир, қобили иҷро; мумкин будан имконпазир будан 2. ҷоиз; раво; мумкин нест ҷоиз ва раво нест, мамнӯъ аст, манъ аст 3. аз эҳтимол дур нест, ки… аҷаб не, шояд: мумкин аст, ки… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
имкон — [امکان] а. қудрат, тавоноӣ ба коре; муяссар будани коре бар касе; ба қадри имкон ба андозае, ки иҷро карданаш дастрас мебошад, ба ҳадди имкон; ба ҳадди имкон // то ҳадди имкон ба қадре, ки мумкин аст, то ҷое, ки кардан муяссар аст; имкон додан… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ҷоиз — [جائز] а. иҷозатшуда, раво, мумкин; ҷоиз дидан (донистан) раво донистан, мумкин ҳисоб кардан; ҷоиз доштан раво донистан, мумкин шуморидан; агар ин таъбир ҷоиз бошад… агар ин ифода (ин тавр гуфтан) раво бошад… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ВОЗМОЖНОСТЬ — направление развития, которое присутствует в каждом жизненном явлении. Эта тенденции может быть объяснена только как возможность. Следовательно, возможность, с одной стороны, выступает в качестве предстоящего (экзистенциал), раскрывающего… … Философская энциклопедия
гумон — [گمان] тасаввур, фарз, пиндошт, ҳадс, занн, хаёл 2. шак, шубҳа; муқоб. яқин; гумону яқин шубҳаву ростӣ, тахмину ҳақиқат; ба гумонам ( ат, аш) ба фикрам, ба хаёлам; ба гумони… ба пиндошти…; ба ақидаи…, ба фикри…. ; гумон бурдан фикр кардан,… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
имконият — [امکانيت] а. имкон, шароити мусоид ба иҷро ё вуқӯи коре; мумкин будани коре; қудрат, тавоноӣ; имконият додан мумкин гардонидан, қобили иҷро гардонидан; мусоидат кардан; имконият доштан дастрас будани шароити мувофиқ ба иҷрои коре; имконият ёфтан… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
талоқ — [طلاق] а. раҳонидани зан аз қайди никоҳ, ҷудо шудан аз зан, ҷудоӣ; талоқи боин д. талоқе, ки аз рӯи шариат пас аз он баъд аз гузаштани муддати ду моҳ ба зани пештара баргаштан мумкин нест; талоқи раҷъӣ талоқе, ки дар муддати муайян баргаштан ба… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
умед — [اميد] 1. чашмдошт, интизор, таваққӯъ, омол 2. эътимод, боварӣ; ба (бо) умеди … а) бо орзуи…, бо таваққуи…; б) бо нияти…, бо мақсади…; бо биму умед // бо тарсу умед дар ҳолате ки аз як тараф, тарсу хавф таҳдид кунад ва аз тарафи дигар, умеди… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
умедбахш — [اميدبخش] 1. он ки ё он чи аз он умеди неке ҳаст; ҷавони умедбахш ҷавони истеъдодноке, ки аз ӯ дар ягон соҳаи илму ҳунар комёбиеро чашм доштан мумкин аст; паҳлавони умедбахш паҳлавони нав, ки аз ӯ ғалабаҳои ояндаро умедвор шудан мумкин аст … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
АТРИБУТ — (от лат. attribuo придаю, наделяю) необходимое, существенное свойство объекта. Напр., А. материальных вещей протяженность, вес, цвет и т.п. Уже Аристотель отличал постоянные А. от акциденций случайных, преходящих состояний. В дальнейшем под А.… … Философская энциклопедия
ДЕЙСТВИЕ — см. Причина; квант действия – см. Квантовая теория. «Принцип наименьшего действия» гласит, что из всех механических движений, которые может совершать система тел, связанная определенными ограничивающими условиями, совершается то движение, при… … Философская энциклопедия
